کلسیم برای عملکرد صحیح اعصاب، سلولها، عضلات و استخوان‌ها لازم است. اگر خون به اندازه کافی ذخیره کلسیم نداشته باشد، در این صورت مقداری کلسیم از استخوان برداشت می‌شود و در نتیجه استخوان ضعیف می‌گردد.
در چه مواردی از مکمل کلسیم باید استفاده کرد؟
مکمل (قرص) کلسیم برای درمان افرادی که کلسیم خونشان پایین است و کسانی که از راه رژیم غذایی به مقدار کافی کلسیم بدست نمی‌آورند، استفاده می‌شود.
برای درمان بیماری‌هایی که کلسیم بدن در آنها پایین است، نیز استفاده می‌شود، مثل پوکی استخوان (استئوپرز)، ضعیف شدن استخوان (استئومالاسی یا ریکتز)، کاهش فعالیت غده پاراتیروئید و بیماری عضلانی (تتانی).
مکمل کلسیم برای افراد خاصی نیز تجویز می‌شود، مثل زنان باردار، شیرده، زنان یائسه، استفاده کننده‌های داروی فنی‌توئین، فنوباربیتال و پردنیسون.
مکمل کلسیم را چگونه باید مصرف کرد؟
مکمل کلسیم را با غذا مصرف کنید. اگر مکمل شما از نوع کربنات و سیترات باشد، می‌توانید با غذا و یا بدون غذا مصرف کنید. اگر مقدار مصرفی شما بیشتر از 600 میلی گرم در روز است، برای جذب بهتر، آن را به چند قسمت تقسیم کنید.
اثرات جانبی مکمل کلسیم
یبوست و دل‌درد، تهوع و استفراغ، کاهش اشتها، کمبود وزن غیرطبیعی، تغییر روحیه، درد استخوان، درد عضله، سردرد، افزایش تشنگی، افزایش ادرار، ضعف و خستگی بیش از حد. ممکن است به مکمل کلسیم، آلرژی نیز پیدا کنید. آلرژی دارای علائم: خارش، التهاب گلو، زبان و صورت، سرگیجه و سخت نفس کشیدن است. اگر هر کدام از این علائم در شما به وجود آمد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
شما می توانید این علائم را با نوشیدن آب به همراه مکمل کلسیم و وارد کردن مقداری فیبر به رژیم غذایی‌تان کم کنید.
قبل از دریافت مکمل کلسیم، اگر دچار علائم زیر هستید، به پزشکتان بگویید:
اگر آلرژی به این مکمل دارید، اگر کلسیم خونتان بالاست (هایپرکلسیمیا)، دچار بیماری کلیه، سنگ کلیه، فقدان و یا کمبود اسید معده (آکلروهیدریا)، بیماری قلبی، بیماری پانکراس، بیماری تورم و التهاب در ریه و گره‌های لنفاوی (سارکوئیدوز)، سوء‌تغذیه، فنیل کتونوری و دیگر بیماری‌هایی هستید که باید از نظر مصرف آسپارتام در محدودیت باشید.
اگر شما باردار و یا شیرده هستید، نیز به پزشکتان بگویید، زیرا مکمل کلسیم وارد شیر مادر می‌شود.
کافئین و کلسیم
دریافت کافئین، موجب خروج کلسیم می‌شود. به طور کلی، یک لیوان قهوه (150 میلی گرم) موجب از دست دادن کلسیم از راه ادرار به میزان 5 میلی گرم می‌شود. شما می‌توانید حداقل نیم ساعت قبل و یا بعد از مصرف مکمل کلسیم، قهوه و یا مواد کافیئن‌دار مثل نوشابه سیاه و چای بنوشید.
سدیم و کلسیم
هر یون سدیم که وارد بدن می‌شود، یون کلسیم را دفع می‌کند. پس، سدیم (نمک) زیاد میتواند مشکلاتی ر برای استخوان‌ها به وجود آورد.
کلسیم و فسفر
برای جذب بهتر کلسیم، باید مقدار کلسیم و فسفر در حد مناسب باشند. حد مناسب این دو عنصر (نسبت کلسیم به فسفر) باید 2 به 1 و یا 1 به 1 باشد. حال اگر مقدار زیادی فسفر نسبت به کلسیم مصرف کنیم و نسبت 1 به 2 شود، مانند رژیم‌های پروتئینی و یا استفاده بیش از حد از نوشابه‌های کربنات‌دار، باعث افزایش خروج کلسیم و فسفر از بدن می‌شویم.
کلسیم و مشکلات قلبی
برخی از پزشکان بر این باورند که مکمل کلسیم میتواند مشکلات قلبی را به وجود آورد، در حالی که برخی دیگر این نظریه را قبول ندارند.
آنها که این نظریه را باور دارند، بر این عقیده‌اند که مکمل کلسیم میتواند سدهای چربی را در رگ‌ها به وجود آورد و این خود یعنی آترواسکلروزیس (تصلب شرایین) یا مشکلات قلبی-عروقی.
در سال 2011، یک گروه تحقیقاتی در دانشگاه نیوزلند، داده‌های خود را مبنی بر اثر مصرف مکمل کلسیم و ویتامین D بر بیماری قلبی ارائه دادند. آنها بر روی 29000 زن این آزمایش را انجام دادند. این نتیجه به دست آمد که مصرف مکمل کلسیم (با ویتامین D یا بدون آن) خطر بیماری قلبی را 25 درصد و سکته قلبی را 15 درصد افزایش می‌دهد. این یافته نشان می‌دهد که خطر ابتلا به مشکلات قلبی اهمیت بیشتری نسبت به مزایای مصرف مکمل کلسیم دارد.
کلسیم و کاهش وزن
تحقیقات در سال 2000 نشان داد که مصرف 3 تا 4 لیوان محصولات لبنی کم چرب میتواند به عنوان چربی‌سوز خوبی برای شما باشد. کلسیم ذخیره شده در سلول‌های چربی، نقش مهمی را در ذخیره و شکستن سلول‌های چربی دارا است.
کلسیم و سرطان روده
مصرف روزانه مکمل کلسیم، جلوگیری از بواسیر و به تبع آن جلوگیری از سرطان روده بزرگ می‌کند. در این تحقیق آمده است که کلسیم کربنات دارای مقدار کمی کلسیم، ولی کلسیم سیترات دارای مقدار بیشتری کلسیم می‌باشد.
کلسیم و سرطان سینه
کلسیم موجب تعمیر DNA می‌گردد. این نکته بسیار مهم است، زیرا که DNA حاوی بیش از 200 نوع پروتئین است و اگر تعمیر نشود، موجب بروز سرطان خواهد شد.
کلسیم و تداخلات تیروئید
اگر شما در حال درمان کم‌کاری تیروئید هستید، مکمل کلسیم مصرف نکنید. مکمل کلسیم میتواند با جذب و استفاده از هورمون‌های تیروئید (به شکل دارو)، تداخل پیدا کند. پس بهتر است بین مصرف مکمل کلسیم و داروهای هورمون تیروئید 6 تا 12 ساعت فاصله باشد، زیرا در این صورت، هورمون فرصت کافی برای جذب دارد.
کلسیم و صرع
برای کنترل صرع، مصرف مکمل کلسیم، منیزیوم و سدیم لازم است.
تداخلات دارویی
کلسیم با داروهای زیر تداخل دارد: دیگوکسین، فسفات سدیم سلولز، کلسیم استات و دیگر داروهای باندشونده به فسفات.
کلسیم باعث کاهش جذب داروهای زیر می‌شود: بیس فسفانات، آنتی بیوتیک تتراسایکلین، استراموستین، لوتیروکسین و آنتی بیوتیک quinolone مانند: سیپروفلوکسین و لووفلوکسین.
پس بهتر است با پزشک خود درباره داروهایی که مصرف می‌کنید، صحبت کنید.
عوارض مصرف بیش از اندازه
اگر مکمل کلسیم را بیش از اندازه مصرف کنید، علائمی از قبیل: تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، تغییر روحیه، سردرد، ضعف و خستگی را خواهید داشت.
منابع غذایی کلسیم
لبنیات، سبزیجات برگ سبز، بروکلی، اسفناج و منابع غذایی غنی شده با کلسیم.
ویتامین D کمک به جذب بهتر کلسیم می‌کند. منابع غذایی ویتامین D: غذاهای غنی شده با ویتامین D، تخم مرغ، کره حیوانی، روغن کبد ماهی، جگر مرغ و ماهی‌های چرب.
ویتامین D در اثر تابش اشعه خورشید در بدن ساخته می‌شود.
کشیدن پوست برای جوان‌سازی آن
عمل لیفتینگ (lifting)، صورت را 5 تا 10 سال جوان‌تر نشان می‌دهد. لیفتینگ (کشش پوست صورت) معمولاً در افراد 40 تا 60 ساله انجام می‌شود. در این عمل با برداشتن چربی اضافی، سفت کردن عضلات زیرین و کشیدن پوست صورت و گردن، چروک پوستی کاهش می‌یابد.
در دوران کودکی، پوست قابلیت ارتجاعی زیادی دارد و زیر پوست، سطح وسیعی از چربی وجود دارد. با افزایش سن، قابلیت ارتجاعی پوست کاهش می‌یابد و چربی زیر پوستی کم می‌شود. در نتیجه در پوست یک حالت جمع‌شدگی همراه با چین و چروک ایجاد می‌شود که ظاهر پوست را تغییر می‌دهد، بافت اطراف چشم و فک پایین شل می‌شود و موجب می‌شود که چهره حالت نگران، خسته و اخمو پیدا کند.
تماس با آفتاب از عوامل بسیار مؤثر در ایجاد این تغییرات است. نور آفتاب یک التهاب مزمن در پوست ایجاد می‌کند که منجر به متلاشی شدن عواملی می‌شود که پوست را شاداب و جوان نگه می‌دارند.
کرم ضدآفتاب را از سنین 6 ماهگی تا یک سالگی برای کودکان خود استفاده نمایید. کرم‌های ضد آفتاب مخصوص کودکان وجود دارد که استفاده از آنها میتواند بسیار مفید باشد.
عوامل دیگری مانند کاهش وزن، استرس‌های زندگی روزمره، استفاده از الکل و سیگار و استعداد ژنتیکی، در روند ایجاد تغییرات در چهره اثرگذار می‌باشند.
لیفتینگ صورت
عمل لیفتینگ (lifting)، صورت را 5 تا 10 سال جوان‌تر نشان می‌دهد. لیفتینگ (کشش پوست صورت) معمولاً در افراد 40 تا 60 ساله انجام می‌شود.
در این عمل با برداشتن چربی اضافی، سفت کردن عضلات زیرین و کشیدن پوست صورت و گردن، چروک پوستی کاهش می‌یابد.
سن متقاضی، جنس پوست وی، میزان کشیدن پوست و عضلات زیر پوست همگی بر نتیجه عمل موثرند.
افراد مناسب برای عمل لیفتینگ
به‌طور کلی، افراد مناسب برای انجام این عمل کسانی هستند که چین و چروک زیاد و پوست شل و افتاده‌ای دارند.
با لیفتینگ، افتادگی ابروها، پوست و چربی اضافی در پلک بالا یا پایین، یا چین‌های دور دهان را نمی‌توان رفع کرد.
برای ارزیابی فرد می‌توان به نکات زیر توجه کرد:
- وجود یک چین عمیق از کناره بینی تا کناره دهان
- چین‌های عمیق در گونه‌ها و شلی پوست روی برجستگی‌های گونه
- شلی پوست، چین‌ها و ستون‌های عمودی یا چربی اضافی در گردن
نحوه عمل جراحی لیفتینگ صورت
در این عمل، از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی همراه با تزریق داروهای آرام‌بخش استفاده می‌شود. مدت زمان این عمل، در حدود سه ساعت است.
اکثر برش‌ها، در داخل خط مو قرار میگیرد.
از طریق برش جراحی، قسمت‌های اضافی و چروکیده پوست را از محل رویش سست می‌کنند و سپس آن را از محل گوش عقب می‌کشند.
برش معمولاً در محدوده گوش ایجاد می‌شود، یعنی در جلوی گوش برش به سمت پایین آمده و لاله گوش را دور می‌زند و تا کناره خط مو در پشت گوش می‌رود. ممکن است برش کوچکی در زیر چانه ایجاد شود.
نکات لازم بعد از عمل
در 1 تا 2 روز پس از عمل، بانداژها برداشته می‌شود. در این زمان فرد متوجه تورم و تغییر رنگ در برخی از قسمت‌های صورت می‌شود.
در صورت وجود ورم و کبودی، نگرانی وجود ندارد، چون پس از مدتی به وضعیت کاملا طبیعی برمی‌گردد.
تورم در 24 تا 48 ساعت اول پس از جراحی دیده می‌شود و طی چند هفته برطرف می‌گردد.
درجاتی از بی‌حسی در برخی از نواحی صورت ایجاد شود که طی چندین هفته یا بیشتر رفع می‌گردد.
طی 4 تا 7 روز بعد از عمل، بخیه‌ها برداشته میشوند.
بعد از 2 هفته می‌توان به فعالیت‌های معمول برگشت و پس از 3 تا 4 هفته ورزش را شروع کرد.
توصیه‌های قبل از عمل
شب قبل از عمل، حمام نمایید و سر خود را بشویید.
هنگام ورود به اتاق عمل، صورت شما باید فاقد هر گونه آرایشی باشد.
از دو هفته قبل از عمل تا یک هفته بعد از عمل، از خوردن داروهای ایبوپروفن ، ایندومتاسین ، پیروکسیکام، مفنامیک اسید و آسپیرین خوداری کنید و چنانچه به هر دلیلی نیاز به مسکن داشتید، فقط از استامینوفن ساده یا استامینوفن کدئین‌دار استفاده نمایید.
مراقبت‌های بعد از عمل
تا چند روز فعالیت‌های خود را کم کرده و استراحت نمایید.
در موقع خوابیدن، سر بالاتر از بدن قرار گیرد (جهت کاهش تورم و کبودی).
قرار دادن کمپرس سرد روی محل عمل، باعث کاهش تورم و خونریزی می‌گردد.
تا چند هفته ممکن است احساس کشیدگی پوست صورت را داشته باشید که برطرف خواهد شد.
کم حسی و یا بی حسی لاله گوش تا چند هفته طبیعی است.
بعد از عمل، آنتی بیوتیک تجویزی را مرتب مصرف کنید.
تا مدتی بعد از عمل، از مصرف آسپیرین و برخی از داروهای ضدالتهابی و استعمال دخانیات پرهیز کنید.
در روزهای اول بعد از عمل، باید از زور زدن، خم شدن یا بلند کردن اجسام، پیاده‌روی تند، شنا کردن، ارتباط جنسی و هر گونه فعالیتی که فشار خونتان را بالا ببرد، خودداری کنید.
تا حد امکان از بروز سرماخوردگی جلوگیری کرده و در صورت ابتلا، سریعا درمان کنید.
از تماس مستقیم با تابش آفتاب دوری کرده و از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنید.
حرکات صورت، مثل جویدن را کمتر انجام دهید.
نتایج لیفتینگ صورت
به علت تفاوت‌های فردی، هیچ‌گاه افراد مختلف نتایج یکسانی از این عمل به دست نمی‌آورند.
نتایج این عمل دائمی نیست و با افزایش سن و اثرات جاذبه، ممکن است نیاز به تکرار این عمل باشد.
در اکثر بیماران حداقل تا 10 سال بعد، نیاز به تکرار عمل احساس نمی‌گردد.
عوارض
- پاره‌ای از عوارض مربوط به بیهوشی و... می‌باشد.
- هماتوم (تجمع خون در زیر پوست) که بیشتر در افراد سیگاری، افراد با سابقه فشار خون بالا، یا در نتیجه تهوع و استفراغایجاد می‌شود.
- ریزش مو در اثر کاهش خون‌رسانی به فولیکول‌های مو ایجاد می‌شود، ولی پس از مدتی موها دوباره رشد می‌کنند.
- آسیب دیدن اعصاب صورت
بیماری پشت میزنشینی
کارمندانی که ساعت‌های طولانی پشت میزشان در وضعیتی می‌نشینند که بدنشان به طور عمودی نسبت به صندلی قرار نمی‌گیرد و با کامپیوتر یک سره کار می‌کنند، یا کسانی که عادت به ورزش ندارند و یک‌باره به شدت ورزش می‌کنند، دچار دردهای عضلانی و استخوانی آزاردهنده‌ای میشوند که ناشی از واردشدن صدمه و کشش بیش از حد به عضلات است. این افراد اغلب به یک نوع بیماری دچار میشوند که �فیبرومیالژی� نام دارد.
فیبرومیالژی ناشی از دردهای عضلانی استخوانی است که در بین تمام گروه‌های سنی شایع است، اما اگر این بیماری که از نظر ظاهری با دردهای روماتیسمی و آرتروز شباهت دارد، به درستی تشخیص و کنترل نشود، دائمی شده و بدون شک روی فعالیت‌های روزمره تاثیر نامطلوبی برجای می‌گذارد و در کارهای عادی زندگی اختلال ایجاد می‌کند.
از ضربه تا نشستن‌های غلط
فیبرومیالژی یک مشکل عضلانی استخوانی است که مهمترین علائم آن دردهای عضلانی، خستگی و احساس درد و آسیب‌پذیری در نواحی بدن مثل ستون فقرات، گردن، شانه‌ها و لگن است. این نقاط از بدن در طول روز آسیب می‌بینند، به ویژه وقتی که بیش از حد کشیده شوند، مثلا در موقع کار با رایانه یا وقتی سر خود را زیاد به سمت پایین نگه می‌داریم، این عارضه بروز می‌کند.
دکتر سیروس ملک‌پور، ارتوپد و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در این‌باره می‌گوید:
غیر از ضربه، عفونت‌های ویروسی و بیماری‌های زمینه‌ای میتواند موجب بروز این بیماری شایع عضلانی استخوانی شود. به‌علاوه برخی از عوامل چون زایمان، عادات غلط خوابیدن (مثلا مکرر روی شکم خوابیدن) و نشستن غلط به مدت طولانی، طوری که پشت و کمر، حالت قوز کرده داشته باشد و از حالت 90 درجه خارج شود، می‌توانند موجب بروز علائم این عارضه شوند.
به بیان دیگر وقتی عضله یا رباطی در بدن، طی یک دوره زمانی به شدت کشیده می‌شود، فیبرومیالژی بروز می‌کند. همچنین آسیب‌دیدگی شدید عضلانی میتواند عامل ابتلا به این عارضه باشد.
هنگام نشستن قوز نکنید
از یک نظر، مهمترین علت دردهای ناحیه کمری، اختلالات وضعیتی بدن و فشارهای ناشی از وضعیت غلط بدن هنگام نشستن به صورت قوزکرده یا بلندکردن اجسام سنگین، زیاد ایستادن و بلندکردن شیء به مدت طولانی است.
این وضعیت‌ها منجر به کشیدگی عضلات پشت میشوند. در این وضعیت‌های غلط، گودی کمر کاهش یافته و از حالت عادی که زاویه آن 45 تا 60 درجه است، خارج می‌شود. به بیان دیگر، عضلات پشتی ستون‌فقرات دچار کشش بیش از حد شده وگودی کمر افزایش می‌یابد که باز هم دردهای ناحیه کمر به وجود می‌آیند.
از سوی دیگر ضروری است رانندگی هم پیوسته بیش از 4 ساعت ادامه نیابد و در حین رانندگی از بالشتک‌هایی برای قرارگرفتن گودی کمر در زاویه 45 تا 60 درجه بهره گرفته شود و بازوها هم نباید در زمان رانندگی خم شوند.
شما مبتلا به آرتروز یا روماتیسم نیستید
در واقع فیبرومیالژی ناشی از کشش بیش از حد عضلات است، زمانی که عضلات تحت فشار خسته شده‌اند و لیگمان‌ها (تاندون‌ها که استخوان‌ها را به هم متصل می‌کنند) جای آنها را می‌گیرند، در نتیجه دردهای شدید عضلانی و استخوانی احساس میشوند.
مشکل خوابیدن، احساس خستگی حتی پس از خواب کامل شبانه، سردردهای مکرر، احساس بی‌حسی و کرختی در دست‌ها و پاها، خشکی و سفتی بدن، تنبلی و مشکل در بیدارشدن از خواب و حالت‌هایی مثل تحریک‌پذیری و افسردگیشدید از نشانه‌های فیبرومیالژی است. اما مهمترین نشانه آن، بروز درد در نواحی مختلف بدن به ویژه در بالای گردن، شانه‌ها و کمر است.
زمانی که شخص دچار پوکی استخوان است یا به نوعی در استخوان‌هایش مشکل دارد که با رادیوگرافی یا آزمایش تراکم استخوان قابل تایید است، برایش تشخیص آرتروز می‌دهند، در حالی که عضلاتش، بر خلاف بیماری فیبرومیالژی درگیر نیست. بیماری‌های روماتیسمی هم مربوط به مفاصل هستند و کمردردهای روماتیسمی منتهی به دیسک کمر شده و درد ناشی از آن، اندام تحتانی بدن را نیز درگیر می‌کند. روماتیسم از طریق آزمایش خون قابل شناسایی و تایید است. در حالی که فیبرومیالژی از طریق معاینات بالینی پزشک تشخیص داده شده و درمان می‌شود.
دردی قابل درمان
برای درمان فیبرومیالژی چندین راهکار وجود دارد که برخی از آنها بسیار ساده هستند. بر این اساس برای برخی بیماران مصرف قرص‌های خوراکی شل‌کننده عضلات تجویز می‌شود. در شرایط حادتر انجام فیزیوتراپی به طور منظم توصیه می‌شود. گاهی اوقات هم این عارضه موجب بروز افسردگی شده و در نتیجه بیمار طبق تجویز پزشک باید داروی افسردگی مصرف کند.
بی‌شک انجام ورزش‌های کششی برای بهبود خشکی و سفتی بدن در این بیماری موثر است. برای این منظور به جای استفاده از وسایل ورزشی، تمرینات کششی یوگا توصیه می‌شود. از اثرات شناکردن برای آرام‌سازی ذهن، انرژی‌دادن به بدن و بالاخره آرام‌کردن کل بدن نیز نباید غافل شد. حتی حمام آب گرم و ماساژ بدن با روغن‌های آرام‌بخش (رایحه‌درمانی) نیز میتواند احساس تنبلی پس از بیدارشدن از خواب را که از نشانه‌های فیبرومیالژی است، از بین ببرد.
یک توصیه جدی هم به والدین ضروری به نظر می‌رسد و آن این است که برای جلوگیری از بروز کمردرد و آسیب ستون فقرات در کودکان، میزان سنگینی کوله‌پشتی آنها را بررسی کنند. چرا که کوله‌پشتی‌هایی که با کتاب و دیگر وسایل پر میشوند، میتواند منجر به آسیب کمر و ستون فقرات کودکان شوند. کوله‌پشتی کودکان نباید بیش از 15 درصد وزن کودک، سنگینی داشته باشد.
چه کنیم تا شب‌ها خوب بخوابیم؟
یک انسان سالم نیاز به 6 تا 8 ساعت خواب شبانه دارد تا بتواند به نحو درستی، کارهای روزمره خود را انجام دهد. به طور معمول وقتی کسی کمتر از حد طبیعی بخوابد، شاید به نظر سالم بیاید، ولی در حقیقت دچار مشکلاتی در روح و جسم خود خواهد شد.
اگر شب ها دیر خوابتان می‌برد یا به سختی می‌خوابید، توصیه‌های زیر به شما کمک خواهد کرد تا خواب راحتی داشته باشید.
1- عدم تابش نور آبی در اتاق خواب
درخشش نور آبی از تلفن همراه، تلویزیون، کامپیوتر و یا ساعت کنار تختخواب میتواند باعث بی‌خوابی شود. اتاق خواب باید مکان مناسبی برای استراحت و تمدد اعصاب باشد.
2- خودداری از چرت زدن در وسط روز
چرت زدن باعث بدتر شدن بی‌خوابی می‌شود. اگر هم می‌خواهید چرت بزنید، قبل از ظهر و به مدت 20 دقیقه باشد. اگر بعدازظهر احساس خواب آلودگی کردید، می‌توانید کمی پیاده روی کنید، به یکی از دوستانتان تلفن بزنید و یا یک لیوان آب سرد بنوشید تا خوابتان بپرد.
3- دور کردن ساعت از خود
اگر شما جزو آن افرادی هستید که در طول شب، دائما به ساعت نگاه می‌کنید و خواب راحتی ندارید، بهتر است ساعت زنگ‌دار خود را در کشوی میز و یا زیر تخت، دور از دید خود قرار دهید.
بهتر است 2 تا 3 ساعت قبل از خواب، نور چراغ‌ها را کم کنید. کم کردن نور باعث می‌شود مغز ملاتونین بسازد. ملاتونین هورمونی است که باعث خواب می‌شود
4- داشتن بالش برای کمردرد
کمردرد باعث بدخوابی می‌شود. لذا یک بالش را بین پاهایتان بگذارید تا لگن در جای خودش باشد و فشار پشت نیز کم شود.
5- وضعیت گردن
اگر شما با خشکی و سفتی گردن از خواب بیدار می‌شوید، باید بدانید که مقصر بالش شماست. بالشی که بیش از حد صاف و یا بیش از حد بلند است، مشکل زاست.
6- دارا بودن حداقل وسایل در اتاق خواب
سرفه کردن، عطسه کردن و خارش همگی باعث بدخوابی میشوند. گرد و غبار روی وسایل باعث آلرژی و در نتیجه بی خوابی می‌شود. پس سعی کنید اتاق خوابتان تا حد ممکن خلوت باشد.
7- ساعت بیولوژیکی بدن
همیشه در یک ساعت مشخص به رختخواب بروید و در یک ساعت مشخص از خواب بیدار شوید. با این روش، بدن و مغزتان دارای یک چرخه منظم خواب و بیداری می شود.
8- عدم مصرف کافئین
نوشیدن قهوه در صبح خوب است، اما بعد از ظهر و شب، باید از مصرف کافئین در غذاها و نوشیدنی‌ها خودداری کرد. کافئین از خواب عمیق جلوگیری می کند.
9- انجام ورزش منظم
ورزش منظم باعث بهبود خواب می‌گردد. قبل از خوابیدن انجام ورزش‌های ملایم همچون یوگا موجب آرامش ذهن و روح می‌گردد. ولی ورزش شدید باعث بدخوابی می شود.
10- ساعت غذا خوردن در شب
آخر شب، غذاهای حجیم و چرب نخورید. این غذاها باعث بروز مشکلات در سیستم گوارشی میشوند و کیفیت خواب را به هم می‌زنند. حداقل یک ساعت قبل از خواب، خوراکی نخورید.
قبل از خواب، از دعوا و مشاجره خودداری کنید. می توانید قبل از خواب دعا یا قرآن بخوانید تا آرام شوید
11- نوشیدنی
نوشیدن الکل باعث بیداری‌های مکرر در شب و خواب کمتر می‌شود. نوشیدنی مناسب برای شب، شیر گرم و یا دم‌کرده‌ی بابونه می‌باشد.
بهتر است 2 ساعت قبل از خواب، چیزی ننوشید. با این کار، از دستشویی رفتن در طول شب جلوگیری می‌کنید.
12- کاهش نور چراغ
بهتر است 2 تا 3 ساعت قبل از خواب، نور چراغ‌ها را کم کنید و کارها را کنار بگذارید. کم کردن نور باعث می‌شود مغز ملاتونین بسازد. ملاتونین هورمونی است که باعث خواب راحت می‌شود.
13- کاهش صدا
صدای چکه چکه کردن آب، سرفه کودک یا پارس کردن سگ باعث بی خوابی می‌شود. می‌توانید با استفاده از گوشی، از این صداها درامان بمانید و خواب راحتی داشته باشید.
14- ترک کردن سیگار
نیکوتین موجود در سیگار، همانند کافئین یک محرک می‌باشد. سیگار کشیدن باعث بی‌خوابی و مشکلات خواب می‌شود.
اگر سیگاری هستید و نمی‌توانید آن را ترک کنید، بهتر است 4 ساعت قبل از خواب سیگار نکشید.
15- دور کردن حیوانات را از اتاق خواب
حیوانات در شب حرکت می‌کنند و باعث میشوند که شما خواب عمیقی نداشته باشید. آنها می‌توانند فلس، خزه، کپک و گرده را به رختخوابتان منتقل کنند و باعث آلرژی گردند.
16- آرامش قبل از خواب
حداقل یک ساعت قبل از خواب، آرام باشید و از دعوا و مشاجره خودداری کنید. می توانید قبل از خواب دعا یا قرآن بخوانید و یا یک دوش آب گرم بگیرید تا استرس از شما دور شود.
17- عدم زیاده‌روی در مصرف داروهای خواب‌آور
داروهای خواب‌آور می‌توانند اعتیادآور باشند و نتوانید آنها را ترک کنید. همچنین دارای عوارض جانبی آزاردهنده‌ای می‌باشند. بهتر است آنها را برای مدت زمان کوتاهی مصرف کنید و اجازه دهید که بدن، خود را با ساعات خواب تطبیق دهد.
بی خوابی ممکن است علامت یک بیماری باشد
اگر برای مدت یک ماه است که دچار بی خوابی شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید.
بی خوابی ممکن است علامتی از یک مشکل زمینه‌ای باشد. افسردگی، بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس)، آسم،ورم مفاصل و برخی داروها موجب بی‌خوابی میشوند.
آب مروارید پیروجوان نمی‌شناسد
اکثر بیماری‌ها و اختلالات چشمی در صورت تشخیص به موقع، به راحتی قابل درمان هستند، اما اگر برخی اختلالات چشمی مورد توجه قرار نگیرند، موجب نابینایی بیمار میشوند. یکی از این اختلالات، آب مروارید است که بیشتر در افراد مسن شایع است.
این بیماری در بین عامه مردم، مفاهیم غلط و گوناگونی به خود گرفته است و حتی برخی تصور می‌کنند این بیماری یکی از انواع سرطان‌هاست که به علت استفاده بیش از حد چشم به وجود می‌آید.
همچنین در تصور عامه مردم، در این بیماری ورقه‌ای روی چشم را فرا میگیرد که از چشمی به چشم دیگر قابل سرایت است و در نهایت موجب کوری غیرقابل بازگشت می‌شود.
برای پاسخ به بسیاری از سوالات متداول و رایج آب مروارید، با دکتر منصور میرصمدی، فوق تخصص جراحی قرنیه و عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت‌وگو کرده‌ایم.
آب مروارید چیست و به چه علت پدید می‌آید؟ و به طور کلی این بیماری بیشتر در چه سنی رخ می‌دهد؟
عدسی چشم در حالت طبیعی، شفاف و به رنگ آب است. هرگاه عدسی چشم، شفافیت خود را از دست بدهد و به رنگ کدر درآید که مانع دید بهتر او شود، به این پدیده آب مروارید یا کاتاراکت (cataract) می‌گویند. این حالت را می‌توان به پنجره‌ای تشبیه کرد که شیشه‌اش با بخارآب، مات و کدر شده باشد.
شایع‌ترین شکل آب مروارید ناشی از افزایش سن است، اما امکان دارد فرد در ابتدای تولدش نیز (به علت ابتلای مادر در دوران بارداری به ویروس سرخجه و انتقال این ویروس به جنین) دچار عارضه آب مروارید مادرزادی شود.
گاهی اوقات نیز این بیماری به علت اصابت ضربه‌ای به سر یا ابتلا به بیماری ژنتیکی و ارثی در شخص ایجاد می‌شود.
تحقیقات نشان داده است، افراد ساکن در مناطق کویری که بیش از سایر اشخاص در معرض نور شدید آفتاب قرار دارند، مستعد ابتلا به آب مروارید هستند
عواملی همچون وجود سابقه آب مروارید در افراد خانواده و فامیل، بیماری‌های داخلی مانند دیابت، سابقه جراحی چشم و استفاده از برخی داروها مانند استروئیدها نیز از علل ایجاد این بیماری محسوب میشوند.
ابتلا به آب مروارید چه عوارض شایعی را در پی دارد؟
تاری دید بدون درد، حساسیت چشم به نور، دوبینی به ویژه در یک چشم، کم شدن بینایی در شب، عوض کردن پی در پی شماره عینک و کمرنگ و زردرنگ دیدن رنگ‌ها از مهمترین عوارض این بیماری محسوب میشوند. در نهایت اگر بیمار مبتلا به این عارضه درمان و عمل نشود، ممکن است این عارضه تبدیل به آب سیاه (گلوکوم) یا عوارض حاصل از آن شود که درمان را سخت‌تر می‌کند.
به درمان این بیماری اشاره کردید. به طور کلی به این بیماران چه درمان‌هایی پیشنهاد می‌شود؟
تنها راه درمان آب مروارید، عمل جراحی است و درمان دیگری برای این بیماری وجود ندارد.
چنانچه علائم آب مروارید خفیف باشد (شروع بیماری)، با گذاشتن یک عدسی یا یک عینک مخصوص، دید فرد بهتر می‌شود، اما این بهبود دید موقتی است و مجددا فرد دچار تاری دید خواهد شد، در نتیجه فرد بیمار باید جراحی شود.
از زمان‌های گذشته روش‌های مختلفی برای درمان و جراحی این عارضه وجود داشت؛ پزشکان با ایجاد شکاف عمیقی در چشم و خارج کردن عدسی چشم بیمار، اقدام به مداوا می‌کردند که این روش عوارض بیشماری را به همراه داشت، اما امروزه با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، این عمل در کوتاهترین زمان ممکن با انجام یک عمل سرپایی و بدون استفاده از روش‌های سخت و بدون زدن بخیه یا بیهوشی با انجام برش‌های بسیار ریز (2 تا 3 میلی‌متر) با دستگاه پیشرفته‌ای به نام فیکو انجام می‌شود.
در این روش، هسته عدسی با این دستگاه خرد می‌شود و توده‌ها با مکش از چشم خارج میشوند. سپس لنزهای مصنوعی جایگزین عدسی‌ها میشوند. این لنزهای مصنوعی از پیشرفته‌ترین تکنولوژی روز برخوردار هستند که موجب افزایش دید بهتر بیمار میشوند. در سال‌های نه‌چندان دور، عدسی‌های مصنوعی داخل چشم فقط برای دید دور طراحی شده بودند، اما امروزه این لنزها برای فاصله‌های دور، متوسط و نزدیک طراحی شده‌اند که مشکل استفاده از عینک برای دید نزدیک را حل کرده است.
آیا پس از انجام عمل جراحی دید کامل فرد برمی‌گردد؟
جراحی آب مروارید یکی از جراحی‌های بسیار موفق چشم است و 95 درصد امکان بازگشت بینایی بیمار وجود دارد، اما اگر علل دیگری همچون مسائل شبکیه و عصب بینایی غیر از آب مروارید باعث از دست دادن بینایی چشم بیمار شود، ممکن است با انجام عمل جراحی، هیچ‌گونه بهبودی در وضعیت بینایی فرد ایجاد نشود.
بهترین زمان برای انجام عمل جراحی چه موقع است؟
در حقیقت زمان عمل آب مروارید بستگی به نظر بیمار و چشم پزشک دارد. هرگاه بیمار اظهار کند که دیدش مختل شده و قادر به انجام کارهای روزمره‌اش از قبیل رانندگی، مطالعه و پخت و پز و... نیست، بیمار و پزشک به توافق می‌رسند که در چه زمانی اقدام به عمل جراحی کنند.
آیا می‌توان از ابتلا به آب مروارید پیشگیری کرد؟
تا کنون روش و راهکار خاصی در دنیا برای پیشگیری از این عارضه وجود ندارد و هنگامی که این بیماری در فرد ایجاد شود، پیشرفت می‌کند، منتها آگاهی از علامت تاری دید باعث می‌شود شخص زودتر به پزشک معالج خود مراجعه کند و نگذارد که عمل آب مروارید دیر شود، زیرا اگر انجام این عمل به تعویق بیفتد ممکن است بیمار دچار عوارض دیگر چشمی شود. بنابراین آگاهی مردم نسبت به اینکه تاری چشم یکی از علائم آب مروارید است بسیار اهمیت دارد.
همان طور که گفته شد این بیماری ممکن است در سنین پایین‌تر نیز در کودکان رخ بدهد، بنابراین والدین هنگامی که متوجه سفیدی رنگ مردمک کودکانشان شدند، باید به چشم پزشک مراجعه کنند، زیرا ممکن است این سفیدی مردمک علامت خوبی نباشد (سفیدی مردمک ممکن است مربوط به رتینوبلاستوم یا آب‌مروارید باشد) که با تشخیص به هنگام و بررسی علت این علامت، می‌توان از پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد.
همچنین تا کنون دارو یا غذای خاص یا تمرین ورزشی یا وسیله طبی خاصی که در معالجه بیمار تاثیر داشته باشد، شناخته نشده است، اما محافظت از نور خورشید و زدن عینک آفتابی که مانع تابش اشعه ماورای بنفش به چشم شود، ممکن است به جلوگیری یا کند شدن پیشرفت بیماری کمک کند.
به سیم کشیدن دندان‌ها
دستگاه‌های ارتودنسی دندان در موارد متعددی تجویز میشوند. به‌رغم ظاهر ساده، نقش آنها در درمان بسیار مهم و جدی است، به طوری که در برخی از بیماران استفاده مناسب از این وسایل به قیمت دور شدن از درمان‌های پیچیده‌ای مثل جراحی فک است.
شرط لازم برای موفقیت درمان با دستگاه‌های ارتودنسی متحرک (سیم دندان متحرک)، استفاده کافی از آنها با توجه به زمانی است که ارتودنتیست توصیه می‌کند که در اغلب موارد نیازمند حداقل 16 ساعت استفاده در شبانه‌روز است.
در برخی درمان‌ها، این وسایل تنها هنگام صرف وعده‌های اصلی غذایی باید از دهان خارج شوند.
استفاده نامناسب از دستگاه‌ها منجر به عدم قرارگیری درست آنها در دهان، درد و ناراحتی و لقی دندان‌ها و از بین رفتن نتایج درمانی به دست آمده، می‌شود.
در ابتدای درمان ممکن است این دستگاه‌ها نحوه صحبت‌کردن کودکان را موقتاً تغییر دهند، ولی اغلب کودکان، خود را با آن وفق داده و بعد از یک تا چند روز به طور عادی صحبت می‌کنند.
برای تطابق سریع‌تر، بهتر است در روزهای اول بیمار با صدای بلندتر صحبت کند، به این منظور میتواند صفحات کتابی را با صدای بلند بخواند.
همچنین ممکن است طی 48 ساعت اول، آب دهان بیمار زیاد شده و قورت دادن آن سخت باشد. این مساله جای نگرانی نداشته و فرد به سرعت به آن عادت می‌کند.
طی درمان، بیمار میتواند رژیم غذایی عادی داشته باشد، ولی برای جلوگیری از شکسته و کج شدن اجزای دستگاه ارتودنسی بهتر است از خوردن موادغذایی چسبنده مثل آدامس، شکلات و مواد سفت مثل پسته، فندق، بادام و یخ خودداری کند.
چند توصیه:
برای حفظ سلامتی دندان‌ها و لثه بعد از هر بار غذاخوردن، دندان‌ها را مسواک زده و پلاک (سیم) متحرک را با یک مسواک، بدون افزودن خمیر دندان یا هر نوع ماده شوینده دیگر، فقط با آب کافی بشویید.
در صورتی که پلاک متحرک کثیف یا بدبو شده است، برای تمیز کردن آن می‌توانید از قرص‌هایی که به همین منظور وجود دارد و ارتودنتیست در اختیار شما قرار می‌دهد، استفاده کنید.
در مواقعی که از پلاک استفاده نمی‌کنید، آن را در ظرف دربسته نگهداری کنید و برای جلوگیری از شکسته یا کج شدن، از گذاشتن آنها در گوشه و کنار و جیب لباس اجتناب ورزید.
عموماً بچه‌ها می‌توانند با داشتن دستگاه‌های ارتودنسی در دهان به راحتی ورزش یا بازی کنند، ولی گاهی این دستگاه‌ها تداخلاتی با ورزش یا بازی دارند. بهتر است با توجه به نوع دستگاه، دستورات ویژه را از ارتودنتیست دریافت کنید.
10 سوالی که درباره ارتودنسی می‌پرسند
حتما شما هم وقتی دندان‌هایتان را ارتودنسی کردید، سوال‌های زیادی درباره زندگی با این سیم‌ها داشته‌اید. این نوشته به 10 سوال و جواب رایج درباره همین موضوع می‌پردازد.
1- ارتودنسی طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهد؟
مرتب کردن دندان‌ها موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک می‌شود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان‌ها است. از طرف دیگر منظم شدن دندان‌ها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.
2- ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی هم می‌شود؟
در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه این وضعیت دندان وجود نداشته باشد، غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبرو می‌شود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماس مناسب دندان‌ها و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.
3- ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم می‌شود؟
افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام می‌دهند، عضلات قوی‌تر و با حجم بزرگ‌تر در دست راست خود نسبت به دست چپ دارند، اما چون دست‌ها زیر لباس قرار می‌گیرند، تاثیر زیاد و قابل توجهی در بیننده به وجود نمی‌آورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت یا کوچک بودن فک و... با دندان‌های یک طرف غذا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف دهان از طرف دیگر بزرگ‌تر و صورت وی نامتقارن می‌شود و چون در برخوردهای اجتماعی، صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار میگیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد.
البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شده‌اند که با روش‌های ارتودنسی قابل درمان هستند.
4- سن مناسب درمان ارتودنسی، چه سنی است؟
درمان ارتودنسی را می‌توان از اواخر 3 سالگی تا زمانی که دندان‌ها وجود دارند، انجام داد. در سنین پایین و دوره دندان‌های شیری معمولا برای رفع عادات مضر مانند مکیدن انگشت یا پستانک، از دستگاه‌های ساده ارتودنسی استفاده می‌شود. پس از آن از حدود 6 سالگی یعنی زمانی که اولین دندان دائمی (دندان آسیا) رویش پیدا کرد، تغییرات استخوانی در محدوده سنی خاصی امکان‌پذیر است و معمولا ارتودنتیست پس از حذف عامل به وجودآورنده، نسبت به تغییرات ابعاد فکی در جهت‌های مختلف اقدام می‌کند. تا حدود سنین 12 تا 15 سالگی می‌توان تغییرات استخوانی و عضلانی مانند بزرگ کردن فک را در بیماران انجام داد. بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاه ثابت، حدود 12 سالگی است. پس از 12 سالگی، با افزایش سن بیمار درمان‌ها باید محافظه‌کارانه‌تر انجام شوند.
معمولا پس از 30 سالگی، اندکی تحلیل استخوان در فک روی می‌دهد و ارتودنتیست باید نسبت به نحوه درمان، انتخاب نوع درمان و وجود محدودیت‌ها به بیمار اطلاعات کامل را بدهد.
5- پلاک‌های متحرک و ثابت ارتودنسی چه فرقی با هم دارند؟
دستگاه متحرک حین درمان توسط بیمار قابل خارج شدن و جای‌گذاری است، اما نوع ثابت را فقط ارتودنتیست میتواند جای‌گذاری کند و در پایان درمان، از دهان خارج کند.
6- نحوه عملکرد دستگاه‌های ارتودنسی چگونه است؟
دستگاه‌های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان‌ها، موجب جابجایی آنها میشوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندان‌پزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش‌های خاص درمانی، اقدام به اعمال آنها می‌کند.
پس از هر جلسه درمانی، درد اندکی به وجود می‌آید که علت آن فعال‌سازی دستگاه توسط دندان پزشک است. معمولا این درد 3 تا 5 روز به طول می انجامد و تا فعال‌سازی بعدی از بین می‌رود. برای رفع این درد می‌توان مسکن مصرف کرد. استفاده کوتاه مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ‌گونه مغایرتی با درمان‌های ارتودنسی ندارد (استفاده بلندمدت از داروهای مسکن توصیه نمی‌شود).
7- آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده سازی قبلی بیماران دارد؟
درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده‌سازی بیماران دارد. این آماده‌سازی شامل جرم گیری، ترمیم پوسیدگی‌ها، کشیدن دندان‌ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه‌های دندان پزشک است. چون درمان ارتودنسی در مدت زمان نسبتا طولانی انجام میگیرد، بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه‌ای خوب، تاثیرگذار است.
8- وظیفه بیماران حین درمان ارتودنسی چیست و آیا نیاز به رژیم غذایی خاصی است؟
دستگاه‌های ارتودنسی حساس و آسیب‌پذیر هستند، پس بیماران باید در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشند. از طرف دیگر برای جابجا شدن یک دندان در دهان، ماه‌ها زمان لازم است. متاسفانه در صورت آسیب‌دیدگی دستگاه‌ها، در برخی موارد نتیجه چند ماه زحمت، در عرض چند روز یا چند هفته از بین می‌رود. بنابراین باید در تمام طول مدت درمان از خوردن غذاهای سخت و چسبناک مانند گز، سوهان و نظیر آن خودداری نمود و به جای گاز زدن میوه‌ها، آن را به تکه‌های کوچک تقسیم و از چنگال استفاده کرد.
9- آیا برای تمیز کردن دندان‌ها حین درمان ارتودنسی، دستورالعمل خاصی وجود دارد؟
معمولا پس از جای‌گذاری دستگاه‌های ارتودنسی به علت افزایش گیر کردن موادغذایی، میزان باکتری و پلاک در محیط دهان افزایش می‌یابد و در نتیجه، امکان پوسیدگی دندان‌ها زیاد می‌شود. بنابراین بیمار باید پس از هر وعده غذا، دندان‌ها و دستگاه‌ها را به دقت تمیز کند. برای این کار می‌توان از مسواک معمولی یا مسواک مخصوص ارتودنسی که باعث سهولت در تمیز کردن دندان‌ها می‌شود، بدون ضربه زدن، استفاده کرد و بهتر است قبل از خواب از دهان‌شویه فلورایددار نیز استفاده شود.
10- تا چه اندازه امکان برگشت درمان‌های ارتودنسی وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند؟
پس از اتمام یک دوره درمانی، از وسایل و دستورالعمل‌های خاصی برای حفظ نتیجه درمان استفاده می‌شود. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب، به این دستورالعمل‌ها توجه کافی نمی‌کنند و سهل انگاری آنها باعث جابجایی ناخواسته دندان‌ها می‌شود که میزان این جابجایی، متغیر است. در اینجا دوباره به اهمیت همکاری بیمار با دندان پزشک پی می‌بریم.
نکته دیگر اینکه بدن انسان در برابر تغییرات ناگهانی واکنش‌های نامطلوبی نشان می‌دهد. بنابراین، بهتر است درمان‌های ارتودنسی به صورت آهسته و پیوسته انجام گیرند. عجله عامل شکست بسیاری از درمان‌های ارتودنسی است.
سرخ به رنگ خون پاییز از راه رسید با الهه ی نارنجی پوش خویش هم او که سالهاست دل کوچک من پرستشگاه مهر او ست ...
امتیازات پوینت برای شما این کاربرد را دارند که می‌توانید با پوینت خودتان وقتی به مقدار معینی برسد اشتراک ویژه خریداری نمایید
امتیازات لول برای شما این کاربرد را دارند که هرچه لول شما بالاتر باشد، افراد با ارسال پیام یا کارت یا افزودن شما به لیست دوستانشان امتیاز بیشتری دریافت می‌کنند
امتیازات لیدر بورد برای شما این کاربرد را دارند در جدول 100 کاربر برتر سایت قرار میگیرد و در صورتی که امتیاز شما بالاتر باشد در صفحه اول سایت در جدول 10 کاربر برتر سایت نمایش داده خواهید شد
اعتبار گوهر که هر روز به ازای ورود به گوهردشت به شما داده می‌شود در صفحه اطلاعات بازی قابل تبدیل به پوینت، لول و لیدر برد است
.gif)
Please wait 
Rss Feed